Vallestappers op Dommel Routes
dinsdag 10 oktober 2017Dankzij pillen en andere middelen krabbelen de zieken overeind. Pieter, onze weerman: "Het weer wordt beter. Misschien een buitje". Samenkomst dit keer om 11.00 uur bij Pieter voor koffie met een koek. We vertrekken later, omdat de laatste etappe korter is en we het pad afsluiten met een etentje. Nu is dat in 's Hertogenbosch in de voor ons welbekende Korte Putstraat. 
Henk is vandaag de BOB. Pieter: "We parkeren de auto in de parkeergarage Sint Jan aan de Zuidwal in Den Bosch. Vervolgens met
lijn 156 naar Sint Michielsgestel, halte Petrus Dondersplein".
Zonder files bereiken we de prachtige parkeergarage Sint Jan en wandelen naar de bushalte is aan de Pettelaarseweg. Kort na twaalven stappen we in de BRAVO-bus voor een ritje van ongeveer 20 minuten over de dorpen, zoals Den Dungen. Om tien over half een beginnen we in Sint Michielsgestel op het Petrus Dondersplein aan de wandeling. Tot het eindpunt van de Dommel is het volgens de planning 10510 meter. 
We staan aan de voet van de Oude Toren. Iets verder ligt de brug over de Dommel. Direct naar rechts en voorbij huisnummer 6
rechtsaf het paadje in. Het pad gaat verder langs de Dommel door het groen. St. Michielsgestel zie je nauwelijks liggen. Henk
en Wim herkennen De Ruwenberg aan de overzijde. Voor hen een bekend conferentieoord.
Het pad langs de Dommel gaat over een grasdijk naar Halder. De rivier is hier sterk gekanaliseerd en erg breed. Wat een verschil met het slootje in Peer van nauwelijks een halve meter breed. Het is zwaar bewolkt en het begint te druppelen. Even verder gaan pocho's aan en paraplu's op. 
Vlak voor Halder aan de overzijde het mooi gelegen kasteeltje Nieuw Herlaer. Langs de weg tussen de bomen zien Ron en Jan een
kastje, een zogenaamde Buitenbieb. Je kunt er boeken in plaatsen en je mag er meenemen. Het ziet er netjes en verzorgd uit.
Bij de brug over de Dommel pauzeren we op enkele banken. Onder de bomen is het droog. Wij kijken hier over de Dommel uit. Achter het weiland ligt de brug over de Essche Stroom, die daar uitmondt in de Dommel. Tijdens de Voorjaarswandeling van onze Buurtgroep op 30 april 2004 hebben wij hier in de omgeving ook gewandeld. Toen was het een zonnige warme dag. Nu wat regenachtig maar het lijkt droger te worden. We steken de Dommel over en lopen door een laan met grote platanen. Jan: "Als nu de zon zou schijnen lijkt het wel Frankrijk". Onder de indruk van de laan en het landgoed Haanwijk missen we de dikste boom, die daar moet staan. Bij een piepklein kapelletje gaan we linksaf. Bij een hek moeten we rechtsaf. Het valt niet erg op, want we lopen rechtdoor naar het volgende hek. We kunnen er langs. Op een oude kademuur langs een dode arm van de Dommel hebben we een mooi uitzicht over het Dommeldal. 
We passeren de oude boerderij Out Herlaer, komen uit op de asfaltweg Dooibroek en steken over naar de Koestraat, een bospad. Een
smal pad linksaf brengt ons richting Het Sterrenbos. Uiteindelijk loopt het pad tussen boerderijen door.
Een schuurtje, een bakhuisje (?), is recent erg fraai gebouwd. Bij de boerderij zien we vergane glorie van werktuigen om met een paard hooi te schudden en te harken. Jan: "Heb ik in mijn jeugd gedaan bij ons op de boerderij". Het pad weer terug op de asfaltweg Dooibroek Sterrenbos. We lopen langs de hier erg brede Dommel en passeren het IR Seghers-gemaal, dat het water van het Bossche Broek en de omgeving van Den Bosch naar de Dommel overpompt, zodat ze droge voeten houden. Eind 1995 heeft hier alles onder water gestaan, doordat de Dommel overstroomd was. 
Wim maakt vanaf een uitkijkpunt een foto van het Bossche Broek. Wij lopen over een grasdijk langs de Dommel. Rechts het Bossche
Broek met daarachter de skyline van Den Bosch met de Sint Jan en zo.
Langs het graspad een RVS-paal met bovenop de kreet "VERBODEN KRING" en verder de vermelding "Fort Isabella 600 meter". Een eindje verder weer een dergelijke paal met "Fort Anthonie 300 meter".. We hebben geen idee waar het op slaat. Aan de andere kant van de Dommel ligt ergens de Isabellakazerne, maar dat is veel verder weg. Conclusie: "Jan zoekt het wel op". De zoekopdracht op internet geeft de volgende informatie: 
Deze verboden kringen komen uit de zogenaamde Kringenwet, die alles te maken heeft met de verdediging van de vesting 's-Hertogenbosch.
De Kringenwet werd in 1814 uitgevaardigd, waarna in 1853 nog een aanpassing kwam. In de wet wordt exact geregeld waar de verboden
kringen liggen en welke gebieden open moeten blijven als vrij schootsveld van Bastions en Forten.
De Kringenwet werd in 1951 opgeschort. Tot die tijd heeft de wet vele uitbreidingen van dorpen en steden tegengehouden. Op 28 november 1963 werd de Kringenwet definitief ingetrokken. 
Zo, dat weten we ook weer. Vlak bij de stadswal van Den Bosch moeten we met het pontje "De Moerasdraak" onszelf over de Dommel heen
draaien. Pieter, Henk en Wim draaien aan de slinger. Eerst langzaam, maar het gaat steeds vlotter.
Aan de overzijde lopen we over houten vlonders onder de Vughterweg door. Aan de andere zijde gaat de Dommel rechtsaf de stad in. Links sluit het Afwateringskanaal 's Hertogenbosch - Drongelen op de Dommel aan. Op een paal in het kanaal staat een aalscholver zijn vleugels te drogen. 
Wij vervolgen ons pad via een brug van een stuw over de Dommel. Een smal paadje gaat verder langs de Dommel. Ineens een kreet van
Pieter: "De zool van mijn linker schoen laat los. Ik heb de reserveveter nog bij me". Die reserveveter heeft hij eerder gebruikt voor
zijn rechter schoenzool in de buurt van Vaartbroek, Eindhoven.
Het lukt om de zool vast te binden. Pieter: "Ik ga er toch eens mee terug naar de winkel, want ze waren duur genoeg". Afijn wij hopen, dat "Piet-zool" het tot het einde toe gaat vol houden. 
Na de trap, waar Pieter zijn zool heeft gerepareerd, lopen wij beneden verder langs de Dommel. Het smalle pad langs de Dommel ligt hier
wel heel bijzonder met de stadswal van misschien wel 5 of 6 meter hoog aan onze rechterhand. Uiteindelijk moeten wij omhoog om verder
op de wal door te lopen.
Volgens de routebeschrijving moeten we bij de witte brug de Dommel oversteken. Het is ons niet duidelijk welke de witte brug is, maar bij de Visstraat steken we over en gaan aan de overzijde over een pad bovenop de Wal verder naar het eindpunt van de Dommel. Bij de brug Buitenhaven steken we over en gaan via de Oliemolensingel naar een uitkijkpunt. Beneden ons stroomt de Dommel in Dieze nabij De Citadel 
van Den Bosch. Het eindpunt van de Dommel is dus bereikt. Pieter: "Tot hier is het precies 10410 meter". Hij wil zijn GPS afzetten, maar
wij: "Nee, nee. We moeten nog naar het Centrum".
We lopen langs de Dieze en door het ons welbekende centrum van Den Bosch. Eerst terug naar de parkeergarage Sint Jan aan de Zuidwal. Hier geeft Pieter de eindafstand van vandaag: "11930 meter met een gemiddelde van 3,8 km per uur". Niet zo hoog, maar we hebben het ook op ons "gemakske" gedaan. En de zool van Pieter heeft het volgehouden. In de parkeergarage doen we droge kleren aan en lopen daarna terug naar de Parade bij de Sint Jan. Bij Café Hart van Brabant, bijna pal onder de toren pakken we heerlijk pintje en Henk onze BOB een frisdrank. Herinneringen aan eerdere momenten in Den Bosch passeren de revue. Tegen zes uur lopen we naar de nabij gelegen Korte Putstraat. Voor ons DE STRAAT om deze mooie wandeling langs de Dommel van Peer tot hier in Den Bosch af te sluiten met een lekker etentje. 
Bij Allerlei & Visserij, Korte Putstraat 19-21 is dat afsluiten bijzonder goed gelukt. Om half negen ongeveer betaalt Pieter de rekening met de toezegging, dat wij ons saldo van het kostenoverzicht aan hem zullen overmaken. Wij gaan naar de parkeergarage. Henk brengt ons vlot via de A2 naar Nuenen en zet iedereen bij de voordeur af: "Petje af voor de BOB". Vanaf deze plaats danken wij Thea van Beek uit Valkenswaard. Zij heeft de fraaie route uitgezet. Wij hebben in zeven en een halve etappe genoten van bekende, maar ook van vele onbekende plekken langs De Dommel. |
|||||